درباره قدرتمند‌ترین موشک فضایی جهان چه می‌دانیم؟

شرکت اسپیس ایکس تنها دقایقی قبل از پرتاب موشک قدرتمند استارشیپ به فضا از لغو پرواز آن به دلیل نقص فنی خبر داد.

موشک غول‌پیکر استارشیپ قرار بود ساعت ۸ صبح به وقت محلی از پایگاه فضایی استاربیس در تگزاس بلند شود. با این حال به دلیل آنچه «یخ زدن یک شیر فشار» نامیده شده، عملیات پرتاب به تاخیر افتاده است. مسئولان شرکت اسپیس ایکس گفته‌اند پرتاب بعدی احتمالا تا اواخر هفته جاری انجام خواهد شد.

اما این موشک چیست و چرا بسیاری در جهان منتظر پرتاب موفقیت‌آمیزش هستند؟

این موشک عظیم ۱۲۰ متری در واقع یک پرتابگر فوق سنگین دومرحله‌ای با قابلیت استفاده مجدد است که از یک بخش پیشران مرحله اول به نام «سوپر هوی» (Super Heavy) و یک فضاپیمای فوقانی ۵۰ متری به نام استارشیپ (Starship) تشکیل شده است.

طول این فضاپیمای ۱۵۰ تنی، که بزرگترین موشک ساخته دست بشر نامیده می‌شود، ۱۰ متر بلندتر از فضاپیمای «سترن ۵» است که انسان را به ماه برد. استارشیپ همچنین دارای ۱۶.۵ میلیون پوند نیروی رانش است؛‌ رقمی تقریبا دو برابر نیروی رانش موشک نسل جدید ناسا موسوم به «سامانه پرتاب فضایی»(SLS).

مطابق اطلاعات منتشر شدهه موتورهای پیشران موشک پرتابگر اسپیس‌ایکس قدرتی معادل حدود ۷۰ مگا نیوتن تولید خواهند کرد، این در حالی است که موتورهای پیشران فضاپیمای آپولو تنها ۳۵ مگانیوتن نیرو تولید می‌کردند. در حال حاضر قوی‌ترین موشک پرتابگر جهان «فالکون سنگین» (Falcon Heavy) نام دارد که آن نیز توسط شرکت اسپیس‌ایکس ساخته شده و هنگام پرتاب نیرویی معادل ۲۳ مگا نیوتن تولید می‌کند.

سوخت استارشیپ از اکسیژن و متان مایع است. دو بخش بدنه فضاپیمای استارشیپ از فولاد ضدزنگ ساخته شده است و می‌تواند تا ۱۰۰ تن تجهیزات را حمل کند. هر دو بخش این فضاپیما با قابلیت استفاده مجدد طراحی شده‌اند به نحوی که می‌توانند با فرودهای نرم بر روی زمین مجددا به فضا پرتاب شوند.

در پرتاب بعدی اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، با مشتعل شدن همزمان ۳۳ موتور فضاپیما از زمین کنده خواهد شد. سپس تقریبا ۸ دقیقه پس از پرتاب، بخش پیشران جدا شده و با یک پرواز بازگشت کنترل‌شده بر روی تخته‌ای در خلیج مکزیک مکزیک در ۳۲ کیلومتری سواحل تگزاس فرود خواهد آمد.

فضاپیمای استارشیپ اما به پرواز خود ادامه می‌دهد و پس از خروج از جو و پیمودن یک دور جزئی در مدار زمین در نهایت در اقیانوس آرام در ۹۷ کیلومتری شمال سواحل هاوایی بر روی تخته‌ای درون آب خواهد نشست.

در همین حال ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت اسپیس ایکس، محتاطانه نسبت به پرواز این فضاپیما ابراز امیدواری کرده و گفته است اگر استارشیپ به مدار برسد آن را «یک موفقیت بزرگ» می‌داند.

او گفت: «اگر فقط سکوی پرتاب را منفجر نکند و قبل از اینکه مشکلی پیش بیاید به اندازه کافی از سکو فاصله بگیرد، فکر می‌کنم آن را یک موفقیت می‌دانم.»

پیشتر اداره هوانوردی فدرال آمریکا پس از حدود ۵۰۰ روز بررسی مجوز لازم برای پرتاب این موشک را صادر کرده بود.

این ماموریت آزمایشی نقطه عطفی در برنامه‌های جاه‌طلبانه اسپیس‌ایکس برای فرستادن انسان به ماه و در نهایت به مریخ است. این شرکت می‌گوید راه سکونت اقتصادی انسان بر روی سیارات دیگر از مسیر ساخت وسیله نقلیه‌ای می‌گذرد که بتوان از آن بارها و بارها استفاده کرد.

سازمان فضایی آمریکا، ناسا، در آوریل دو سال پیش قراردادی ۲.۹ میلیارد دلاری (۲.۴ میلیارد یورویی) را با شرکت اسپیس‌ایکس متعلق به ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی امضا کرد تا این شرکت ساخت یک فضاپیما با هدف بردن فضانوردان به ماه را آغاز کند.

ناسا قصد دارد در چهارچوب برنامه «آرتمیس» چهار فضانورد را در اواخر سال ۲۰۲۵ به ماه بفرستد و با ایجاد ایستگاه فضایی در ماه، حضور پایدار انسان روی آن را ممکن کند. سپس در آنجا فناوری‌های جدید را با هدف سفر انسان به مریخ آزمایش کند.